Nieuwsitem van 17-08-2015
Wereldwijde recalls specerijen
Vanaf december 2014 worden in verschillende specerijen de allergenen amandel en pinda aangetroffen. Dit heeft wereldwijd geleid tot enorme recalls van specerijen zoals komijn, paprika en chillies maar ook van producten waarin deze specerijen verwerkt worden. In Canada, VS en Europa zijn al vele producten teruggeroepen. De Amerikaanse overheid heeft een aparte website opgezet voor de vele recalls met komijn. Ca. 25% van alle meldingen in het Europese RASFF systeem heeft betrekking tot allergenen in specerijen of producten waarin deze specerijen zijn verwerkt.
Ook in Nederland zijn diverse recalls geweest. Deze zijn veelal niet op de website van NVWA vermeld, maar zijn via de patiëntenverenigingen Anafylaxis Netwerk en Stichting Voedselallergie gecommuniceerd.
Oorzaak
Er zijn gehaltes gevonden net boven de detectielimiet tot duizenden ppm's. Oorzaken worden gezocht in drie richtingen:
- Fraude. Er bestaat het vermoeden dat in bepaalde landen bijmenging heeft plaats gevonden van pinda- en/of amandelmeel. Daarbij is vooral komijn verdacht. Door tegenvallende oogsten van komijn in India is komijn schaars en duur geworden. Fraude is echter (nog) niet aangetoond.
- Kruisbesmetting uit de keten. Bepaalde specerijen worden in gebieden geteeld waar ook pinda en amandel groeit. Door gewasrotatie op de velden, besmetting bij de oogst of verwerking tot een gemalen en behandeld specerij kan besmetting met een allergeen optreden.
- Analyseproblemen en kruisreacties. Specerijen zijn over het algemeen moeilijke producten om te analyseren. Bepaalde componenten, zoals polyfenolen, kunnen verstorend werken in de analyse. Daarnaast kunnen ook vals-positive uitslagen optreden bij planten die botanisch verwant zijn. Dit verschijnsel wordt kruisreactie genoemd. Dit treedt vaker bij ELISA testen op maar kan ook bij PCR testen optreden. In Canada en UK zijn diverse allergenenrecalls weer ingetrokken. Uit nader onderzoek bleek dat positieve resultaten verkregen met ELISA én PCR testen op amandel, veroorzaakt werden door aanwezigheid van de nauw verwante Prunus mahaleb. De komijn bleek dus toch geen amandel te bevatten, ondanks de positive analyseresultaten.
Bij fraude en opzettelijke vermenging worden over het algemeen hogere analyses resultaten gevonden (>500 ppm). Lagere gehaltes worden vaak veroorzaakt door kruisbesmetting of zijn te wijten aan vals-positieve uitslagen bij analyseproblemen.
Risico-beoordeling en VITAL
De Amerikaanse FDA riep in februari consumenten met een pinda-allergie op geen producten met komijn te eten.
In UK en Frankrijk heeft de overheid VITAL berekeningen ingezet om risico-afwegingen te maken. Daarbij is geconcludeerd dat pas vanaf concentraties van 19-593 mg allergeen eiwit/ kg specerij een kans op (ernstige) allergische reacties te verwachten is. Dit is afhankelijk van het type specerij (en daarmee de consumptie) en het allergeen.
In België en Nederland wordt de roep om een VITAL-aanpak, en daarmee onnodige recalls, steeds luider.