Allergenen LeDa lijst ingekort

Het Voedingscentrum is afgelopen zomer gestopt met het verzamelen van informatie over de bovenwettelijke allergenen in de Levensmiddelendatabank (LeDa). Daarmee is de allergeneninformatie in de databank beperkt tot de wettelijke allergenen. Het LeDa invoerformulier voor allergeneninformatie wordt door veel bedrijven gebruikt in eigen productspecificaties.

LeDa lijst

Het Voedingscentrum verzamelt al jaren informatie van consumentenproducten in de Levensmiddelendatabank. Hierin wordt informatie over allergenen, voedingswaarden en andere productinformatie bijgehouden. Een overzicht van het invoerscherm van de Levensmiddelendatabank wordt in de praktijk ‘de LeDa-lijst’ genoemd, zie kader. Binnen de Levensmiddelendatabank werd informatie over vierentwintig stoffen beheerd, waaronder de veertien EU-allergenen. Daarnaast waren nog tien bovenwettelijke stoffen opgenomen. Dit zijn lactose, cacao, glutamaat, kippenvlees, rundvlees, varkensvlees, koriander, mais, peulvruchten en wortel.

Naast de extra allergenen is de allergeneninformatie in de Levensmiddelendatabank uitgebreider dan de wetgeving vereist, door actief kruisbesmetting met allergenen op te vragen (kolom K).
De Levensmiddelendatabank wordt gevoed met informatie van producenten van merkartikelen en koppelingen met andere databanken. Er zijn koppelingen met GS1, Brandbank, SIM (Jumbo en Superunie huismerken), Albert Heijn en PS in Foodservice.

Schrappen 10 extra allergenen

Het Voedingscentrum heeft besloten om te stoppen met het verzamelen van de tien extra stoffen. Steeds meer informatie komt binnen via koppelingen met andere databanken. Sommige databanken zoals GS1 verzamelen alleen de wettelijk verplichte informatie, waardoor gegevens van de tien extra stoffen onbekend zijn.
Het aantal producten waarvan informatie over de tien aanvullende allergenen beschikbaar is, is daarom beperkt. Op basis hiervan kan het Voedingscentrum hier geen betrouwbare informatie over uitgeven.
Daarnaast is een wetenschappelijke herziening nodig van de tien aanvullende allergenen.  Er zijn namelijk ook andere stoffen bekend, dan deze tien, die allergische reacties kunnen geven, denk aan maanzaad en fruit als appel of kiwi. En omgekeerd staan stoffen in de aanvullende lijst genoemd die minder vaak in verband worden gebracht met allergische reacties. Voorbeelden daarvan zijn cacao en kippenvlees.

Herziening productspecificaties en questionnaires

Verreweg de meeste voedingsmiddelenbedrijven leveren geen rechtstreekse informatie aan de Levensmiddelendatabank. Zij gebruiken de LeDa-lijst als basis voor hun questionnaires welke naar leveranciers worden gestuurd of voor hun eindproductspecificaties. Zij zullen de opzet hiervan moeten heroverwegen. Dit geldt overigens niet alleen voor fabrikanten maar ook voor de aan de Levensmiddelendatabank gekoppelde databases en overige databases welke op de Levensmiddelendatabank gebaseerd zijn zoals SpecsPlaza.
In de praktijk blijkt dat niet alleen de huidige LeDa-lijst wordt gebruikt maar dat veel van de stoffen, welke ooit op de ALBA lijst hebben gestaan, nog steeds opgevraagd worden binnen de keten. Dit levert een onnodige administratieve last op. Het ligt voor de hand om de allergenenlijsten te vereenvoudigen tot de veertien wettelijke allergenen.

Nieuw allergenensjabloon

Bij het hanteren van de wettelijke lijst met allergenen, is het logisch dat de LeDa-lijst komt te vervallen als standaard voor allergeneninformatie. Dat betekent echter ook dat informatie over kruisbesmetting (kolom K) vervalt. Dit terwijl informatie over kruisbesmetting met allergenen steeds belangrijker wordt. 
Allergenen Consultancy heeft een sjabloon ontwikkeld met als doel om allergeneninformatie in de keten te standaardiseren en een risico-inschatting van kruisbesmetting mogelijk te maken. Dit sjabloon kan in de bedrijfseigen specificatie of questionnaire opgenomen worden. Het Voedingscentrum en ook brancheorganisaties als Vereniging van Nederlandse Fabrikanten van Bakkerijgrondstoffen (Nebafa) en Vereniging voor Bakkerij en Zoetwaren (VBZ) onderschrijven dit sjabloon. Ook Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) onderschrijft de noodzaak tot uniforme en kwantititatieve allergeneninformatie. Het sjabloon en meer uitleg hierover is gratis te downloaden via www.allergenenconsultancy.nl/sjabloon-allergeneninformatie.

Bron: VMT 2017 editie 15, LeDa-lijst ingekort door M. van Ravenhorst eigenaar Allergenen Consultancy en W. van der Vossen expert Voedselveiligheid Voedingscentrum